Wiele emocji i komentarzy wzbudził jeden z ostatnich wyroków Sądu Najwyższego w sprawie kredytu frankowego. Po przełomowych wyrokach TSUE i SN frankowicze zdążyli się już przyzwyczaić do korzystnych dla nich rozstrzygnięć. Tym razem Sąd Najwyższy wydał jednak wyrok korzystny dla banku. Czy przywołany wyrok będzie przełomowy dla spraw frankowych? Co dokładnie orzekł Sąd Najwyższy? Jakie konsekwencje prawne będzie mieć wyrok Sądu Najwyższego dla frankowiczów i banków?
Wyrok SN z 19.09.2023 r.
Sąd Najwyższy rozpoznał skargę kasacyjną banku od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie, który był korzystny dla kredytobiorców. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w całości i zmienił wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo w przedmiocie stwierdzenia nieważności umowy. Jednocześnie Sąd Najwyższy przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Warszawie w celu rozpoznania żądania o ustalenie bezskuteczności części postanowień umownych. Z przekazanych do wiadomości publicznej ustnych motywów wyroku wynika, że w ocenie Sądu Najwyższego w składzie rozpoznającym skargę kasacyjną, umowa kredytu jest ważna i może być wykonywana przy zastosowaniu innego miernika waloryzacyjnego niż kurs kupna/sprzedaży waluty ustalany przez bank.
Kontrowersje
Orzeczenie Sądu Najwyższego jest kontrowersyjne, albowiem pozostaje w rażącej sprzeczności z utartą linią orzeczniczą Sądu Najwyższego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W analizowanym wyroku Sąd Najwyższy pominął zupełnie dorobek judykatury, a w konsekwencji wydał wyrok nie odpowiadający prawu unijnemu. TSUE jednoznacznie wyjaśnił już nie niedozwolone postanowienia umowne nie mogą być uzupełniane w oparciu o dyspozytywne przepisy prawa krajowego, a w konsekwencji nie można konwalidować (naprawiać) wadliwych postanowień umownych.
Linia orzecznicza
Podnieść należy, że jeden wyrok Sądu Najwyższego nie doprowadzi do zmiany całej linii orzeczniczej sadów krajowych. Wyrok jest kontrowersyjny i idzie pod prąd, przy braku podstaw do takiego działania. Kredytobiorcy nie powinni zatem obawiać się radykalnej zmiany w sposobie rozstrzygania spraw frankowych. Wyrok z 19 września 2023 r. można potraktować jako wyjątek potwierdzający regułę.
Perspektywa banków
Nie zmienia to jednak faktu, że Sąd Najwyższy dał impuls bankom do składania kolejnych skarg kasacyjnych. Sytuacja taka jest niepożądana z uwagi na spójność orzeczniczą, a co więcej jest niezrozumiała wobec wcześniejszych odmów przyjęcia skarg kasacyjnych banków z uwagi na brak istotnych rozbieżności orzeczniczych w sprawach frankowych. Banki nie mają podstaw do twierdzenia o zmianie linii orzeczniczej, jednakże banki z pewnością mogą ponownie przedłużać postępowania i liczyć na łut szczęścia przed Sądem Najwyższym.
Pytanie do TSUE
Nie wykluczone, że część niekorzystnych skutków prawnych dla kredytobiorców zostanie odwrócona na ich korzyść. Przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji może prowadzić również do wystąpienia z pytanie prejudycjalnym do TSUE. W takich okolicznościach TSUE może wskazać jaki powinien być kierunek rozstrzygnięcia sprawy.
Odszkodowanie od Skarbu Państwa
Część komentarzy do kontrowersyjnego orzeczenia wskazuje nawet na możliwość poniesienia odpowiedzialności odszkodowawczej przez Skarb Państwa za nieprzestrzeganie prawa Unii Europejskiej. Spekulacje takie są daleko idące, jednakże nie można zupełnie wykluczyć takiego scenariusza dla takiej sprawy.
Zamieszanie jakie powstało na kanwie omówionego wyroku jest niepotrzebne zarówno dla wymiaru sprawiedliwości, jak również dla kredytobiorców w tej konkretnej sprawie. Zapadły wyrok nie kończy zatem w sposób definitywny sporu sądowego, a rozpoczyna jedynie kolejną jego odsłonę. Na pełne rozstrzygnięcie i ostateczną ocenę wyniku sprawy przyjdzie nam jeszcze długo czekać.
Kancelaria Migała we Wrocławiu specjalizuje się w pomocy frankowiczom. Więcej na temat spraw frankowych możecie przeczytać tutaj, a także w innych wpisach na blogu. Bezpłatnie przeanalizuję Waszą umowę kredytu. Następnie indywidualnie ustalimy dogodne warunki współpracy i rozpoczniemy dochodzenie Waszych roszczeń na drodze sądowej. Zapraszam do kontaktu.
